Nou En?

Onderstaande bijdrage schreef ik voor de web-site van GroenLinks Amsterdam.

Gisteren was ik op de nieuwjaarsreceptie van het Gilde Amsterdam. In sommige kringen wordt wat meewarig gekeken naar het Gilde. Oude mensen die gezapige rondleidingen langs Amsterdamse hofjes doen en zo. Los van het feit dat het allemaal – zoals gebruikelijk – stukken genuanceerder ligt, denk ik dan: Nou En? Voor mij is de essentie van vrijwilligerswerk dat mensen dingen doen omdat ze het leuk vinden en dat zij zelf en andere mensen daar de vruchten van plukken. Ik vind het veel belangrijker dat er wat gebeurt dan wat er dan precies gebeurt.

Vrijwilligerswerk kan nooit op bestelling. Mensen hebben eigen en soms eigenaardige motieven om vrijwilligerswerk te gaan doen. Maar ze doen het nooit omdat de overheid ze vraagt een bepaalde klus te doen. De overheid moet vrijwilligers dus ook niet benaderen als substituut-ambtenaren. De overheid kan mensen wijzen op nut en noodzaak van vrijwilligerswerk en – misschien nog wel belangrijker– op het plezier dat je aan het vrijwilligerswerk kunt beleven. Je kunt mensen een suggestie doen, als ze iets willen doen voor hun omgeving, maar niet zo goed weten wat. Je kunt ze helpen om vaardigheden te verwerven om een betere vrijwilliger te zijn. Maar nooit, nooit, nooit moet je vrijwilligers een opdracht geven. Ze doen het vrijwillig!

Betekent dat nou dat de Dienst Werk en Inkomen mensen niet kan verplichten tot vrijwilligerswerk? Tsja. Van mensen die een uitkering krijgen, mag verwacht worden dat ze iets terug doen. Vind ik oprecht. Ook daarvoor geldt dat het belangrijker is dat ze wat doen, dan wat ze precies doen. Als ze er voor kiezen om vooral te investeren in hun kansen op de arbeidsmarkt, dan doen ze iets terug. Doen ze niks, en dan bedoel ik ook echt niks, en ze hebben daar ook geen goede reden voor, dan vind ik het prima dat de Dienst Werk en Inkomen daar eens wat aan gaat doen. Maar eigenlijk wil ik dat allemaal niet precies vastleggen. Iedere situatie is anders en ik wil eigenlijk vooral dat de medewerkers van de dienst daar op een creatieve, motiverende en verstandige manier mee om gaan.

Maar alleen maar verplichten is natuurlijk veel te karig. Je moet het vrijwilligerswerk ook aan de man en de vrouw brengen. Daarom ben ik blij dat de gemeenteraad bij de vaststelling van de begroting het voorstel van GroenLinks heeft overgenomen extra geld te reserveren voor het Uitvoeringsprogramma Vrijwillige Inzet. Boter bij de vis!