Rare jongens, die Romeinen?
Het afgelopen weekend las ik dan eindelijk Fik Meijer's “Macht zonder grenzen” over het Romeinse Rijk uit. Stond al jaren in de kast te wachten. Weliswaar was het niet de eerste keer dat ik de geschiedenis van de Romeinen in vogelvlucht las, maar toch bood het weer nieuwe inzichten. Nu vouwde ik een hoekje van de pagina om bij een tekst van Sallustius:
'Toen rijkdom eenmaal in ere was geraakt en vanzelf gevolgd werd door roem, invloed en politieke macht, verloor voortreffelijkheid haar glans, werd armoede een bron van schande en kreeg integriteit de schijn van opzichtige afkeuring. En zo, vanwege de rijkdom, deden bij de jongeren genotzucht en inhaligheid gepaard met arrogantie hun intrede: het was niets dan roven en potverteren, achteloos omgaan met eigen bezit en de zinnen zetten op dat van anderen, te grabbel gooien van eigen eer en eerbaarheid, van goddelijke en menselijke normen, zonder enig respect of ontzag voor wat dan ook.'
Dat geeft dan toch te denken, zo'n tekst van 50 voor Christus. Maar boeiend was ook het ingrijpen van keizer Diocletianus in de prijzen van meer dan duizend produkten. Let wel: in 301. Letterlijk citaat uit Meijer: `De ingreep werd gemotiveerd door te verwijzen naar de hebzucht van enkelen. Deze speculanten hadden geen oog voor de belangen van het rijk, ze dachten alleen aan hun eigen beurs. Door hun gedrag waren de prijzen soms wel vier of acht keer te hoog geworden.'
Gaat er al een lampje branden? Dit gaat natuurlijk over bankiers, hun http://www.ah.nl/bonus/en de desastreuze invloed die dat heeft op het functioneren van de samenleving. De miljoenen die ze meekrijgen zijn op zichzelf nog niet eens het echte probleem. Dat kunnen bedrijven en de samenleving wel lijden. Maar de risico's die de bankiers nemen om hun bonus mee te pakken en de demotiverende onbegrijpelijkheid van de hoogte van hun salarissen hakken er ongenadig in. Niks nieuws onder de zon dus.
Maar goed. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Diocletianus niet alleen ingreep in de prijzen. Die moesten omlaag, zodat er meer geld over bleef om belasting te betalen. Voor het leger en andere voorzieningen, zo vermeldt Meijer. En die belastingplichtigen moesten ordentelijk geregistreerd kunnen worden en daarom werden beroepen erfelijk gemaakt. Je vader boer, dan jij ook boer. Wel zo overzichtelijk. Het recept om iedere mobiliteit uit een samenleving te maken. De Sovjet-Unie was geen alternatief voor de uitzuigers. Maar dat maakt de uitzuigers er nog niet beter op...
'Toen rijkdom eenmaal in ere was geraakt en vanzelf gevolgd werd door roem, invloed en politieke macht, verloor voortreffelijkheid haar glans, werd armoede een bron van schande en kreeg integriteit de schijn van opzichtige afkeuring. En zo, vanwege de rijkdom, deden bij de jongeren genotzucht en inhaligheid gepaard met arrogantie hun intrede: het was niets dan roven en potverteren, achteloos omgaan met eigen bezit en de zinnen zetten op dat van anderen, te grabbel gooien van eigen eer en eerbaarheid, van goddelijke en menselijke normen, zonder enig respect of ontzag voor wat dan ook.'
Dat geeft dan toch te denken, zo'n tekst van 50 voor Christus. Maar boeiend was ook het ingrijpen van keizer Diocletianus in de prijzen van meer dan duizend produkten. Let wel: in 301. Letterlijk citaat uit Meijer: `De ingreep werd gemotiveerd door te verwijzen naar de hebzucht van enkelen. Deze speculanten hadden geen oog voor de belangen van het rijk, ze dachten alleen aan hun eigen beurs. Door hun gedrag waren de prijzen soms wel vier of acht keer te hoog geworden.'
Gaat er al een lampje branden? Dit gaat natuurlijk over bankiers, hun http://www.ah.nl/bonus/en de desastreuze invloed die dat heeft op het functioneren van de samenleving. De miljoenen die ze meekrijgen zijn op zichzelf nog niet eens het echte probleem. Dat kunnen bedrijven en de samenleving wel lijden. Maar de risico's die de bankiers nemen om hun bonus mee te pakken en de demotiverende onbegrijpelijkheid van de hoogte van hun salarissen hakken er ongenadig in. Niks nieuws onder de zon dus.
Maar goed. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Diocletianus niet alleen ingreep in de prijzen. Die moesten omlaag, zodat er meer geld over bleef om belasting te betalen. Voor het leger en andere voorzieningen, zo vermeldt Meijer. En die belastingplichtigen moesten ordentelijk geregistreerd kunnen worden en daarom werden beroepen erfelijk gemaakt. Je vader boer, dan jij ook boer. Wel zo overzichtelijk. Het recept om iedere mobiliteit uit een samenleving te maken. De Sovjet-Unie was geen alternatief voor de uitzuigers. Maar dat maakt de uitzuigers er nog niet beter op...
posted by Jan Hoek at 11:33 p.m.
3 Comments:
Ai, Jan. Je gaat voorbij aan één van de historische momenten die de geschiedenis kent. Was die Diocletianus niet dezelfde die het Romeinse Rijk opdeelde? Moet je nooit doen, Jan (kijk maar naar de Mongolen). West-Europa en Oost-Europa zijn hier ontstaan. Bijna dan.
Dat Turkije bij Europa hoort zie je trouwens ook hier, en al vele vele eeuwen hiervoor, terug. Apostel Johannes heeft er gereisd (vier keer geloof ik), Plato is er geboren. Dezelfde Plato die 'De ideale Staatsman' heeft geschreven, met dezelfde context als waar jij over verhaalt.
De opvolger van die Diocletianus, Constantijn de Grote, heeft Constantinopel gesticht, het huidig Istanbul. Hij was de eerste keizer die zich tot het Christendom heeft bekeerd, en de vervolging van de Christenen binnen het Romeinse Rijk heeft verboden. Eén van zijn opvolgers heeft het Christendom tot staatsreligie benoemd.
In deze periode onstond het Oost-Romeinse Rijk, naast het West-Romeinse Rijk. Het Oost-Romeinse Rijk werd later Byzantium genoemd, wat weer een grote rol speelde bij de kruistochten.
Die West-Romeinen, dat zijn jij en ik Westerlingen die constant over één kam worden geschoren, de Latijns sprekende Christenen. Barbaren volgen de Grieks sprekende Christenen, het Oost-Romeinse Rijk, oftewel Byzantium. Die vind je momenteel in Servië bv, en Rusland. Tsaar is een verbastering van Caesar.
Slechts enige eeuwen later bestond het West-Romeinse Rijk trouwens niet meer. De Goten en de Vandalen, onder anderen, kwamen even langs, om zich er definitief te vestigen.
GroenLinks zou veel meer met geschiedenis moeten doen. Dat bv Turkije bij Europa hoort is echt heel simpel, maar dan moet je wel de geschiedenis kennen.
Als laatst kan ik niet nalaten op te merken dat koning Philips II ook constant veel schuld had (wat leidde tot wat wij de 'Tachtigjarige Oorlog' noemen), en deze simpelweg tot niet verklaarde. Daar moet ik aan denken bij die monetaire ingreep waar jij over verhaalt.
Door die verdraaide inflatie van toen zijn mijn Romeinse muntjes nog steeds niets waard, maar dit terzijde.
Groet Rolf
Ooohh, wat zie ik nu? Die apostel, dat moet Paulus zijn. Ik geloof een bekeerde, nogal fanatiek.
Nog even over die Klassieke Oudheid, Jan. Die is tot ons gekomen via:
Athene - als in Aristoteles en zijn voorgangers
Rome - als in het Romeinse Rijk
Constantinopel - dat is dus Byzantium
Bagdhad - oftewel de Islamieten
Zie hier, de Islam hoort tot het Westen:).
Wederom groet Rolf
Zo jij wilt, nog even door filosoferend over die Westerse religies:
Het Christendom is aan de haal gegaan met Plato. Je weet wel, democratie enzo.
Daarentegen heeft Aristoteles de Islamitische cultuur beïnvloed. Zo vond Aristoteles de Staat, en niet het individu, verantwoordelijk.
Over 'de vrouw' wil je beiden trouwens niet horen. Zeg dit tegen de dames van GL en zij zullen zich onmiddellijk laten kennen. Da's wel lachen, maar dit terzijde.
Zoals te doen gebruikelijk ga ik snel en kort door de bocht, ook nog met brede stappen. Gegarandeerd dat bv iemand als Simon Otjes dit allemaal vele malen beter dan ik kan uitleggen.
Laatste keer groet Rolf
Een reactie posten
<< Home