Die Grieken, de euro en het rad voor ogen…

We hebben het maar steeds over Die Grieken, die boven hun stand hebben geleefd en de kluit hebben belazerd. Het is een manier om de crisis onder woorden te brengen. Wie het zo zegt kan alleen maar boos zijn op Die Grieken. Maar zo draaien we ons natuurlijk een rad voor ogen.

Als Griekenland een Nederlandse burger zou zijn geweest, had hij al jaren geregistreerd gestaan in Tiel . Geen bank had hem nog geld geleend, want naar dat geld had je kunnen fluiten. Maar voor landen is dat anders. De banken hebben er op gegokt dat Europa wel garant zou staan. Europa kan immers weinig anders. Als Griekenland zijn schuldaflossing staakt, vallen Europese banken om. En na het faillissement van Lehman lijkt de theorie wel te zijn dat iedere bank een systeembank is, waarvan we het ons niet kunnen veroorloven dat die omvalt.

Maar als Europa weet dat het de rekening betaalt, waarom greep het dan niet in? Toen de euro werd ingevoerd zijn er geen goede afspraken gemaakt over hoe landen om moeten gaan met begrotingstekorten en staatsschulden. Natuurlijk, het begrotingstekort mag niet hoger zijn dan 3% en de staatsschuld niet hoger dan 60% van het Bruto Nationaal Produkt. Maar wat te doen als een land zich daar niet aan houdt? De politici die de euro invoerden durfden hun burgers niet te vertellen dat het voordeel van de euro ook zou moeten betekenen dat Europa wat over de begroting van individuele landen te zeggen zou krijgen. De halfbakken afspraken die ze wel maakten, werden als eerste geschonden door Duitsland en Frankrijk. En als die het al mogen, dan mag een land met een dwerg-economie als Griekenland het natuurlijk ook. Maar de kruik gaat net zo lang te water tot ze barst, dus nu is Griekenland feitelijk failliet en moet Europa de banken redden die ondanks de virtuele registratie in Tiel, toch geld bleven lenen aan Griekenland.

Maar is dat wel redelijk? Hadden die Grieken de boel dan niet geflest, toen ze zich met opgepoetste cijfers de euro in sjoemelden? Zeker. Maar wie heeft ze daarbij geholpen? Goldman Sachs, die de toenmalige Griekse regering maar wat graag hielp om de boeken op te leuken . En een paar jaar later heel goed wist dat je niet moest investeren in Griekse banken.

Maar zelfs dan. Als er geen Tiel is voor landen, dan moet je als bank natuurlijk zelf een beetje opletten. En voor Europa geldt hetzelfde. Maar banken vonden het wel lekker om geld uit te lenen aan Griekenland omdat ze er op rekenden dat Europa feitelijk garant stond. En Europese politici vertelden hun kiezers liever niet dat Europa betekent dat landen elkaars souvereiniteit delen. En dat dat een goed idee was, omdat het vrede en welvaart oplevert.

Dus laten we ophouden met het steeds over die Grieken te hebben. Wat we nodig hebben is minder banken en meer Europa. Daar moest het maar eens over gaan!