Over metro's, winkeliers en pandjesbazen

Met de bouw van de NoordZuid Lijn gaat het goed. Al een hele tijd is er geen verzakking van betekenis geweest. En ook geen kostenoverschrijdingen. Sterker nog, laatst was er een meevaller. Nou ja, er was een risico dat zich echt niet meer zou voordoen, zodat het geld dar daarvoor was gereserveerd echt niet meer nodig was. Toch een soort van meevaller.

Met de ondernemers bij de nieuwe metrostations gaat het eigenlijk ook wel goed. Nou ja, je zou ook kunnen zeggen dat het minder slecht gaat. Was er jarenlang gesteggel over de vergoeding van de schade die ze hadden van de bouw, inmiddels is er een behoorlijke schadevergoedingsregeling getroffen. En verder maken ze er het beste van, al hebben er natuurlijk ook al een aantal het loodje gelegd of noodgedwongen hun heil elders gezocht.

Toch komt er voor de ondernemers die het allemaal hebben overleefd een nieuw probleem aan. Een beetje een raar probleem. De ondernemers gaan namelijk last krijgen van het feit dat het einde van de bouw in zicht is. Dat gaat als volgt.

Die ondernemers zijn namelijk allemaal winkeliers. Of uitbaters van een café, restaurant of broodjes zaak. Zij moeten het voor hun omzet hebben van de mensen die langs komen. Door de bouw van de NoordZuid Lijn kwamen er minder mensen, dus kregen ze daarvoor een schadevergoeding. Daar werden ze niet rijk van, maar het hield hun inkomen een beetje op peil. Maar over een jaar of vier gaat de metro rijden. Dan komen er juist meer mensen langs hun winkel, omdat ze met de metro gaan reizen. Dus kan er per vierkante meter winkeloppervlak meer worden verdiend. Misschien wel meer dan ooit. Gefeliciteerd, zou je zeggen. Maar dat is voorbarig. Want die ondernemers huren hun winkels en broodjeszaken. En de huur van dat soort bedrijfsruimten loopt voor een bepaalde periode, meestal tien jaar. Na die periode kan de eigenaar de verhuurvoorwaarden veranderen, en vooral de huur verhogen. En dat is wat er nu gaat gebeuren. Pandeigenaren kondigen al aan dat ze dat gaan doen. Ze speculeren erop dat hun huidige huurders dat niet kunnen betalen, en dus alsnog verkassen. Het winkelpand komt leeg, en kan voor veel meer geld weer worden verhuurd. De NoordZuid Lijn gaat immers over een paar jaar rijden. Zelfs als zo'n winkel een tijdje leeg staat, halen de verhuurders dat er wel uit als de stations open gaan.

Dat is zuur. Want de ondernemers die de bouw van de NoordZuid Lijn hebben overleefd, gaan er alsnog aan ten onder wanneer de metro gaat rijden. Niet allemaal natuurlijk, maar wel een aantal. Dat mogen we niet zomaar laten gebeuren. Het zou de stad sieren als ze er voor zou zorgen dat de overlevers een bijzondere bescherming krijgen. Hoe dat allemaal moet, is nog best lastig, want je kunt mensen natuurlijk niet eeuwig beschermen. Maar het zou mooi zijn als ze eerst een tijdje zouden kunnen verdienen aan al die mensenstromen, voordat de huur van hun pand omhoog gaat, Want dat die omhoog gaat, is natuurlijk ook wel weer logisch.

Daar ga ik de komende week eens over nadenken.