Wethouders met een Opvatting

Natuurlijk. Ik ben zo'n echte partijveteraan. 19 jaar lokale politiek, als lid van de stadsdeelraad, het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel en de gemeenteraad. En dan ook nog in ruste. Een objectieve blik zal ik dus wel niet hebben op de selectie van wethouders, zeker niet in de ogen van mensen die het niet met me eens zijn. Het zij zo. Maar ik zeg het toch. De suggestie van politicoloog Rustema dat wethouders via een normale selectieprocedure geworven zouden moeten worden, en niet via de partijlijn geselecteerd zouden moeten worden, geeft blijk van onvoldoende inzicht in wat partijen beweegt bij de keuze van een wethouder.

De aarzeling om een wethouder via een gewone sollicitatieprocedure te zoeken, zit niet in het vermoeden van partijen dat er buiten hun directe blikveld geen talent zou rondlopen. Dat weten ze heus wel. Wat ze doet aarzelen, is het ontbreken van een politieke kleur, politieke betrouwbaarheid zo u wilt, van de wethouderskandidaat die keurig zijn sollicitatiebrief stuurt. De politieke verhoudingen in de raad zijn het resultaat van verkiezingen. Partijen willen hun positie verzilveren in het bestuursakkoord, maar ook – en vooral – in de uitvoering daarvan. Sterker nog, maar al te vaak blijkt het bestuursakkoord geen antwoorden te bevatten op de vragen en problemen die na het sluiten ervan opdoemen. Die vragen en problemen moeten in eerste instantie door het gemeentebestuur worden opgepakt. Kortom, je hebt er als coalitiepartij alle belang bij iemand in het college hebben zitten waarvan je weet dat ze die vragen en problemen met jouw ideologische kompas te lijf gaat. Alleen goed kunnen besturen, is niet genoeg. En precies daarom zal een partij in het huidige bestel vaak de voorkeur geven aan iemand die uit de partij komt. Dat biedt ideologische zekerheid.

Lastig wordt het als een partij wel veel vertrouwen krijgt van de kiezer, maar weinig vertrouwen heeft in de bestuurlijke capaciteiten van de eigen mensen. Dat is overigens geen diskwalificatie; wie goed is op de barricaden, hoeft nog geen goed bestuurder te zijn. Het verdient juist een compliment dat de eigen tekortkomingen onder ogen worden gezien. En dan biedt de gemeentewet uitkomst. Haal dan gerust een wethouder van buiten. Een partijkaart hoeft dan niet doorslaggevend te zijn, maar zal wel vaak tot aanbeveling strekken.

Maar, wie weet hoe het kan gaan als het bestel echt op de schop gaat?